Podróże pociągiem od ponad 150 lat fascynują ludzi na całym świecie. Kolej to nie tylko sposób przemieszczania się – to także historia postępu technologicznego, kultury i ludzkiej pomysłowości. Dziś, w dobie superszybkich ekspresów, luksusowych wagonów i niezwykłych tras, kolej wciąż budzi emocje. Sprawdź, jak wygląda świat pociągów – od rekordowych prędkości po najwolniejsze, ale najbardziej malownicze przejazdy.
Superszybkie pociągi – wyścig o prędkość
Najbardziej znany symbol nowoczesnej kolei to oczywiście Japonia, która od dekad wyznacza standardy. Legendarne Shinkansen, zwane „pociągami-pociskami”, osiągają prędkość do 320 km/h, a w testach przekroczyły nawet 600 km/h (prototyp L0 Series na poduszce magnetycznej). Pociągi te słyną z punktualności – średnie opóźnienie na japońskich trasach to… mniej niż 1 minuta rocznie.
W Chinach kolej dużych prędkości rozwija się w błyskawicznym tempie. Chińska sieć szybkich kolei liczy już ponad 45 tysięcy kilometrów i jest największa na świecie. Pociąg Fuxing Hao na trasie Pekin–Szanghaj osiąga 350 km/h i przewozi ponad 1000 pasażerów.
W Europie prym wiodą Francuzi z TGV, który już w 2007 roku ustanowił rekord świata: 574,8 km/h. Włoskie Frecciarossa 1000 czy hiszpańskie AVE łączą szybkość z komfortem – na pokładach dostępne są restauracje, Wi-Fi, a nawet strefy relaksu.
Coraz szybsze pociągi pojawiają się też w Arabii Saudyjskiej, gdzie linia Haramain łączy Mekę z Medyną z prędkością 300 km/h, oraz w Maroku, gdzie pociąg Al Boraq jest pierwszym superszybkim połączeniem w Afryce.
Wolne, ale magiczne – najpiękniejsze pociągi świata
Nie wszystkie pociągi muszą być szybkie, żeby zachwycały. Wiele z nich oferuje coś, czego nie da się doświadczyć w samolocie – widoki, klimat i podróż w rytmie slow.
Szwajcarski Glacier Express, zwany „najwolniejszym ekspresem świata”, jedzie ze Zermatt do St. Moritz przez Alpy z prędkością średnią zaledwie 35 km/h. Cała podróż trwa 8 godzin, ale widoki zapierają dech w piersiach – ponad 90 tuneli i 290 mostów w jednym przejeździe.
W Indiach legendarny Toy Train wspina się po stromych zboczach Himalajów w drodze do Darjeeling. W Norwegii Flåmsbana oferuje jedną z najbardziej malowniczych tras na świecie – 20 kilometrów wśród fiordów i górskich wodospadów.
W Australii The Ghan pokonuje dystans 3 tysięcy kilometrów przez pustynię z Adelaide do Darwin, a w Kanadzie Rocky Mountaineer przecina Góry Skaliste, oferując podróż pełną spektakularnych krajobrazów.
Luksus na torach – kolej w wersji premium
Dla miłośników elegancji i dawnych czasów kolej oferuje coś wyjątkowego – pociągi luksusowe.
Najbardziej znany z nich to Orient Express, dziś reaktywowany w nowoczesnej wersji przez markę Belmond. Wnętrza stylizowane są na lata 20., a menu przygotowują znani szefowie kuchni. Podróż z Paryża do Wenecji trwa kilkanaście godzin i kosztuje kilka tysięcy euro, ale zapewnia doświadczenie rodem z filmu.
Podobny klimat oferuje Royal Scotsman w Szkocji czy Maharajas’ Express w Indiach – wagon-pałac, w którym pasażerowie podróżują w komforcie porównywalnym z pięciogwiazdkowym hotelem.
Kolej w Polsce i Europie Środkowej – szybciej niż kiedykolwiek
Także w Polsce kolej przechodzi ogromne zmiany. Pendolino i nowoczesne składy Flirt czy Impuls oferują coraz krótsze czasy przejazdów i standard, który jeszcze dekadę temu był nieosiągalny. Modernizacja torów i stacji pozwala skracać podróże między dużymi miastami, a komfort jazdy rośnie z roku na rok.
Polska włącza się też w europejski trend „zielonych podróży” – koleją podróżuje się coraz chętniej, także z powodów ekologicznych.
W Europie Środkowej prężnie rozwija się także kolej w Czechach, Austrii i na Węgrzech, a nowoczesne połączenia międzynarodowe stają się realną alternatywą dla lotów na krótkich dystansach.
Najciekawsze rekordy i kolejowe ciekawostki świata
- Najdłuższa trasa kolejowa świata: linia z Moskwy do Władywostoku (Transsyberyjska) – 9289 km, 7 dni podróży.
- Najwyżej położona linia kolejowa: Qinghai–Tybet w Chinach – maksymalna wysokość 5072 m n.p.m.
- Najzimniejsza linia: Jakuck–Tommot w Rosji, działająca w temperaturach do -60°C.
- Najstarsza działająca linia: Stockton–Darlington w Anglii, otwarta w 1825 roku.
- Najdroższa kolej świata: luksusowy Maharajas’ Express – bilety sięgają 20 000 dolarów za podróż.
- Najtańsze bilety: pociągi lokalne w Indiach – przejazd może kosztować równowartość 1 złotego.
Pociągi przyszłości – szybkość i ekologia
Kolej przyszłości to nie tylko prędkość, ale też czysta energia. W wielu krajach testowane są pociągi zasilane wodorem, jak niemiecki Coradia iLint, który nie emituje żadnych spalin. W Japonii i Chinach trwają prace nad rozwojem technologii maglev – pociągów lewitujących magnetycznie, które osiągają prędkości przekraczające 600 km/h.
Nie brakuje też pomysłów futurystycznych – Hyperloop, koncepcja Elona Muska, zakłada podróże w próżniowych tunelach z prędkością nawet 1000 km/h. Choć na razie to eksperyment, wiele wskazuje na to, że w ciągu dwóch dekad kolej może zrewolucjonizować podróżowanie na nowo.