Witamina C z pożywienia – działanie przeciwzapalne i rola w syntezie kolagenu

Witamina C, czyli kwas askorbinowy, jest jednym z najważniejszych składników odżywczych dla zdrowia skóry, układu odpornościowego i procesów regeneracyjnych w organizmie. Jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, którą człowiek musi dostarczać z pożywieniem, ponieważ organizm nie jest w stanie jej samodzielnie syntetyzować.

Jedną z kluczowych funkcji witaminy C jest udział w syntezie kolagenu – białka strukturalnego odpowiedzialnego za jędrność, elastyczność i wytrzymałość skóry, ścięgien, więzadeł oraz naczyń krwionośnych. Kwas askorbinowy działa jako kofaktor dla enzymów hydroksylujących prolinę i lizynę, co jest niezbędne do prawidłowego tworzenia włókien kolagenowych. Niedobór witaminy C może prowadzić do osłabienia struktury skóry, wolniejszej regeneracji tkanek, a w skrajnych przypadkach do szkorbutu.

Witamina C pełni także funkcje przeciwutleniające. Neutralizuje wolne rodniki powstające w wyniku stresu oksydacyjnego, intensywnego wysiłku fizycznego czy ekspozycji na promieniowanie UV. Dzięki temu wspiera ochronę komórek przed uszkodzeniem, zmniejsza stany zapalne i przyspiesza procesy regeneracyjne w skórze i tkankach. Działanie przeciwzapalne witaminy C jest szczególnie istotne dla osób aktywnych fizycznie, u których przewlekły wysiłek może zwiększać produkcję wolnych rodników.

Naturalne źródła witaminy C to przede wszystkim warzywa i owoce. Do najbogatszych należą papryka czerwona i zielona, cytrusy, kiwi, truskawki, jarmuż, brokuły oraz natka pietruszki. Aby zachować maksymalną ilość witaminy C, warto spożywać je na surowo lub przygotowywać na parze, unikając długotrwałego gotowania, które obniża zawartość kwasu askorbinowego.

Suplementacja witaminy C może być rozważana w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania, np. podczas intensywnego wysiłku fizycznego, w okresach infekcji lub w diecie ubogiej w świeże warzywa i owoce. Zalecana dzienna dawka dla dorosłych wynosi około 75–90 mg, a w przypadku osób aktywnych fizycznie i osób narażonych na stres oksydacyjny może być wyższa, do 200 mg dziennie, zawsze w rozsądnych granicach.

Regularne spożywanie witaminy C z pożywienia wspiera nie tylko zdrowie skóry i układu odpornościowego, ale także przyspiesza regenerację po wysiłku, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym i wspomaga prawidłową syntezę kolagenu. Dzięki temu witamina C jest jednym z kluczowych składników diety dla osób dbających o zdrowie, kondycję fizyczną oraz piękny i zdrowy wygląd skóry.